Dat doet de natuur goed

Ik kom regelmatig in de Korenbloemstraat, maar nooit waren de magnoliabomen mij daar opgevallen. Nu (einde maart 2020) vallen ze enorm op door hun grote bloemen in knop. Korenbloemen zijn opvallend, maar magnoliabloemen zijn heel bijzonder. Er zijn honderden soorten magnolia’s. Ze zijn geliefd en dan gaan kwekers de planten ‘veredelen’. De bloemen – daar gaat het om – kunnen per soort variëren in grootte, bouw, kleur, tijd van ontluiken en geur.
De vijftiental bomen in het stukje Korenbloemstaat van de Dahliastraat tot de Nijkerkendijk zijn Magnolia’s ‘Sentinel’.
Ze zijn in 2012 geplant en volgens mij zijn ze een aanwinst voor Nijverdal. Ze kunnen zo’n 7 meter hoog worden, maar niet breder dan 2,50 meter. In de winter pronken ze met dikke knoppen en in de lente komt de verrassing: grote komvormige bloemen, roze aan de basis, lichter aan het uiteinde, roomwit vanbinnen. Volgens de kenners ruiken de bloemen vaag naar honing.

Bijzonderheden

• De geslachtsnaam Magnolia heeft Linnaeus als auteur, maar werd al eerder gegeven door Charles Plumier die daarmee de Franse botanicus Pierre Magnol eerde. Eigenlijk zou de geslachtsnaam als ‘Manjolia’ moeten worden uitgesproken.
• Soms wordt de magnolia ook ‘tulpenboom’ genoemd. Dat komt omdat de bloemen van een aantal magnolia’s wel wat weg hebben van het bekende bolgewas. De Liriodendron is echter de enige echte tulpenboom. De liriodendron komt uit dezelfde familie maar bloeit in de zomer met groen-oranje bloemen.
• De meeste magnolia’s zijn kleine boompjes of struiken met een maximum grootte van 5-6 m. De magnoliafamilie komt van nature voor in Noord-Amerika en Azië en bevat een paar honderd soorten bladhoudende en bladverliezende exemplaren, plus tal van nieuwe cultivars.
• Magnolia’s behoren tot de oudste bloemplanten op aarde. Geologen vonden fossiele resten van de bloemen in steenlagen van ongeveer honderd miljoen jaar oud.

Locatie: de Korenbloemstraat in Nijverdal van de Dahliastraat tot de Nijkerkendijk
Coördinaten: 52.361920, 06.464560
Bron:
* Bronnen algemeen.

In het Blokkenpark aan de kant van de Blokkendoos is hard gewerkt. Een groot aantal van de vaste planten is weggehaald en er zijn onder andere bomen en struiken voor in de plaats gekomen.

Een van de struiken is Malus ‘Red Sentinel’. De sierappel heeft het hele jaar veel te bieden. In de lente vallen de bloemen op. Bij het openen zijn ze eerst roze maar verkleuren later naar wit. Ze dragen vaak al bloemen als ze 2 of 3 jaar oud zijn. De bloemen zijn niet alleen mooi maar ook waardevol voor de biodiversiteit. Na de bloei krijgt de struik tot ongeveer 3 cm kleine rode appeltjes die tot na de winter aan de takken blijven hangen. In de herfst verkleuren de bladeren geel.

Bijzonderheden

• Malus ‘Red Sentinel’ heeft zo goed als geen last van ziekten.
• De ovale blaadjes lopen in maart uit en in april volgen de sterk geurende bloempjes.

Locatie: Blokkenpark ter hoogte van het wijkgebouw “De Blokkendoos” te Nijverdal
Coördinaten: 52.356473,06.472275
Aan de Molukkenstraat in Nijverdal bij Wibbelink staan ook enkele exemplaren.
Bron:
* Bronnen algemeen.

Vóór Marijkestraat nummer 12 staat een Amerikaanse gleditsia (Gleditsia triacanthos). De boom is nauwelijks meer zichtbaar, hij is bijna geheel bedekt met een ‘groene klimopmantel’. Als ik deze boom was, zou ik het niet prettig vinden. Hoe je het ook bekijkt, de boom wordt belemmerd; de klimop verstikt de bebladerde takken wat het vermogen tot fotosynthese beperkt. Dit verzwakt de boom.

Voor veel dieren heeft de klimop (Hedera helix) echter ontegenzeglijk voordelen:

• De klimop is een waardevolle bron van nectar in de herfst.
  In de herfst heeft klimop kleine gele bloemen, die waardevolle nectar leveren voor een reeks insecten wanneer weinig andere bestuivende bloemen of bronnen van nectar beschikbaar zijn.
• De klimop biedt het hele jaar onderdak.
  Een dichte groenblijvende klimop biedt een ononderbroken toevluchtsoord voor vogels en andere kleine dieren waarin ze zich kunnen verstoppen, rusten, nestelen en overwinteren.
• Het is een voedselbank in de winter.
  De klimop is het plantenequivalent van een 24/7 voedselbank voor dieren. De donkere bessen vormen een essentiële voedselbron tijdens de wintermaanden voor veel vogels, waaronder merels, spreeuwen en houtduiven.

Locatie: Marijkestraat 12, Nijverdal
Coördinaten: 52.358812,6.470843
Bronnen:
Bronnen algemeen.
* Trees in focus: Ivy – boon or bane.

Voor de laatste week van 2019 zocht NPO Radio 1 bijdragen van luisteraars in de vorm van gedichten. Ronald Giphart las alle inzendingen. Twaalf dichters werden uitgenodigd om hun gedicht voor te dragen op NPO Radio 1. Een gedicht van de 14-jarige Fine werd door de jury van ‘Dichter op 2019’ geselecteerd uit 250 inzendingen.

Ik ben toch maar een boom
Wat maakt het hen uit
dat mijn vrienden worden uitgeroeid
één voor één
Wat maakt het hen uit
dat ik straks een plank ben
en hier niet meer met mijn armen uitgestrekt sta
mooi te zijn
Wat maakt het hen uit
dat mijn bewoners straks geen nest meer hebben.
Wat maakt het hen uit
dat die vieze
lelijke, rijdende
dingen hier,
de wereld
kapot maken
Wat maakt het hen uit
dat wij straks
allemaal niet
meer bestaan
Ach, wat maakt het uit
Ik ben toch maar een boom.

Fine van der Vlek (14 jaar)

De aanleg van de nieuwe Stadsbeek in de Brake te Nijverdal is bijna voltooid. Het civieltechnische werk is afgerond. Woensdag 13 november om 13.00 uur start de gemeente Hellendoorn met het uitvoeren van het beplantingsplan. Veertien boomsoorten krijgen een plek langs de nieuwe Stadsbeek. Wethouder Willem Joosten helpt woensdagmiddag mee bij het planten van de eerste nieuwe bomen.

In samenspraak met buurtbewoners heeft de gemeente een beplantingsplan opgesteld voor het gebied rond de Stadsbeek. Bewoners spraken de wens uit om vooral met veel bomen en begroeiing de privacy in het gebied te herstellen. Over een lengte van enige honderden meters aan beide zijden van de Stadsbeek krijgen 14 boomsoorten een plek, waaronder 8 faunabomen, die aantrekkelijk zijn voor vlinders, bijen en vogels. Dit versterkt de biodiversiteit in het gebied met een gevarieerde inrichting van dichte lage beplanting en nieuwe bomen.

Aannemer Sallandse Wegenbouw schenkt boom aan gemeente Hellendoorn

Sallandse Wegenbouw, die in opdracht van de gemeente het civieltechnische werk heeft uitgevoerd, schenkt de gemeente Hellendoorn een boom. Daarmee compenseert het bedrijf de CO2-uitstoot van de projectwerkzaamheden. Sallandse Wegenbouw schenkt de ‘Gold Rush’ oftwel de Chinese moerascipres. Deze kaarsrecht groeiende boom kan 35 meter hoog en 10 meter breed worden. De naalden van de ‘Gold Rush’ zijn bij het uitlopen intens geel en worden later groengeel. In de herfst zijn de naalden bronsbruin tot oranjebruin.

Co-creatie met buurtbewoners

De nieuwe Stadsbeek is een laatste ontbrekende verbinding voor de open afvoer van het schone regenwater vanuit het centrum naar de Regge. Buurtbewoners van de Brake hebben afgelopen jaren volop meegedacht over een klimaatvriendelijke inrichting van de Salomonsonstraat. In co-creatie met de buurtbewoners en woningstichting Reggewoon is dan ook het ontwerp van de Stadsbeek en de herinrichting van de woonomgeving rondom de Regge in De Brake tot stand gekomen.

Fiets- en vlonderbrug

Over de nieuwe Stadsbeek wordt eind dit jaar een fiets- en vlonderbrug aangelegd, waarmee ook een nieuwe fraaie fietsverbinding door het vernieuwde groene gebied langs de oevers van de Regge ontstaat. Daarmee is het project ‘Stadsbeek De Brake’ in Nijverdal afgerond.

Bron:
* Gemeente Hellendoorn, 14 november 2019

Deze indrukwekkende zomereik staat aan de Holterweg 100 bij de splitsing met de Lage Esweg. De boom heeft een omtrek van 580 cm. Hij is omstreeks 1835 geplant en is een restant van een oude akkerwal die de marke Noetsele omringde.
Om uitscheuren van de de holle stam te voorkomen zijn enkele ankers in de stam aangebracht.
Deze boom staat natuurlijk op de waardevolle bomenkaart van de gemeente Hellendoorn en ook op de monumentale bomenlijst van Nederland.

Bijzonderheden

• De dikste zomereik van Nederland staat op het landgoed Huis Verwolde in Laren. Deze boom, ‘de dikke boom van Verwolde’ genaamd, heeft een omtrek van 777 cm.
• Er zijn ongeveer 450 soorten eiken.
• In Hellendoorn groeien voornamelijk twee inheemse eiken: de zomereik en de wintereik. Deze soorten zijn ook voor amateurs gemakkelijk uit elkaar te houden:
  • De zomereik heeft een vrijwel ongesteeld blad, maar zijn eikels groeien wel aan een steel.
  • Bij de wintereik is het net andersom. Zijn bladeren zijn langstelig en de eikels zitten vrijwel ongesteeld in trosjes bij elkaar.
• Het duurt een jaar of veertig voordat de eik gaat bloeien, Daarna bloeit hij jaar na jaar, maar het aantal eikels kan per jaar enorm verschillen.
• Eikels vormen belangrijk voedsel voor dieren als wilde zwijnen, eekhoorns, muizen en vogels. In jaren van overvloed gaat het ook goed met deze dieren.
• Op en rond de eik valt er veel leven te bespeuren.
  • De blaadjes oefenen een enorme aantrekkingskracht uit op honderden insectensoorten.
    • Een bijzonder insect is de eikenbladroller. Dit diertje rolt de eikenblaadjes op waardoor ze op sigaartjes lijken. In zo’n sigaartje vind je een eitje of een larve. Het blad is de wieg voor de jonge eikenbladroller. Het verwelkende blad is ook nog voedsel voor het jonge diertje.
    • Er zijn nog meer vreemde blaadjes. Blaadjes met bobbels erop, soms vrij grote bolletjes. Dit zijn galappeltjes. Die galappeltjes worden door het blad gemaakt nadat een insect haar legboor in het blad heeft gestoken en daarin eitjes heeft gelegd. Die bolletjes zijn de kamertjes voor de larfjes die uit de eitjes kruipen.
• Zo zou ik nog wel een tijd door kunnen gaan; de zomereik is niet alleen een boom, maar ook een dierentuin.

Locatie ter hoogte van Holterweg 100, Nijverdal
Coördinaten : 52.353498,6.457788
Bron:
* Bronnen algemeen.

Er is nog maar een fractie over van het oerbos dat de aarde ooit bedekte. Schrijvers en wetenschappers wijzen in de documentaire ‘In de ban van het bos’ op wat we kunnen leren van de oeroude intelligentie van bossen en van de samenwerking tussen bomen onderling. Met o.a.: bestsellerauteur Annie Proulx die een roman schreef over de ontbossing van Noord-Amerika. Ze wijst op de gebalanceerde, respectvolle relatie die de oorspronkelijke bewoners van Noord-Amerika hadden met de natuur. Activist Ken Wu adopteerde op Vancouver Island de eeuwenoude, zeventig meter hoge Douglasspar ‘Big Lonely Doug’. Hoogleraar bosecologie Robin Wall Kimmerer combineert haar wortels in de Potawatomi-stam met wetenschappelijke methodes en leert haar studenten luisteren naar wat miljoenen jaren oude levensvormen ons te vertellen hebben. Bomenonderzoeker Suzanne Simard legde complexe systemen bloot waarin bomen met elkaar communiceren. Zij ziet bossen als gemeenschappen die meer aan ons verwant zijn dan je op het eerste gezicht zou zeggen.
Deze uitzending van het programma Tegenlicht met de titel In de ban van het bos werd uitgezonden op zondag 8 september door de VPRO.

Deze boom staat in het parkje tegen de tunnel naast de ingang naar het station vanaf de Grotestraat. Het is nu (2019-09-14) een opvallende boom. Terwijl de eiken hun eikels al laten vallen, staat deze boom nog met een paar bijzondere bloemen te bloeien. Ga de plant maar eens van dichtbij bekijken, je ziet dan ook de dubbelgeveerde bladeren. Ze vouwen zich bij het vallen van de avond in slaapstand. Vandaar de naam ‘slaapboom’.

Bijzonderheden

• Het geslacht Albizia bestaat uit een 150-tal soorten, groeiend in tropische en subtropische regio’s. Een aantal (gekweekte) soorten doet het ook goed in ons huidige klimaat/land, waaronder de Albizia julibrissin Boubri (Umbrella).
• De boom staat tot half mei in de wintermodus. Dan pas verschijnt het eerste groen. Daarna gaat het ook snel; uit de knopjes ontwikkelen zich de dubbelgeveerde bladeren die vrij groot kunnen worden.
• De roze bloemen bloeien 6 weken later in juli/augustus en soms ook nog in september. De pluizige bloemen vallen op door de lange roze meeldraden.
• Eind september/ begin oktober begint de lange winterrust weer.
• Albizia is genoemd naar Filippo degli Albizzi, een natuurliefhebber die een exemplaar van de Albizia julibrissin in 1749 meenam van Constantinopel (Istanbul, Turkije) naar Florence (Italië). De soortnaam ‘julibrissin’ komt uit het Farsi ‘gul-i-abrischin’. ‘Gul’ betekent bloem en ‘abrischin’ betekent zijde; dit verwijst naar de lange, zijdeachtige meeldraden.

Locatie: in het parkje ter hoogte van ’t Achterom (achter :de katholieke kerk), Grotestraat, Nijverdal
Coordinaten: 52.365983, 6.462538
Bron:
*. Bronnen algemeen.